شرایط منابع آبی و سدهای خوزستان تا نیمه فروردین‌ ۹۹ چگونه خواهد بود؟

مدیر دفتر برنامه‌ریزی منابع آب سازمان آب و برق خوزستان گفت: تعادل منابع آبی در نیمه فروردین‌ماه ۱۳۹۹ دارای شرایط شکننده‌ای است که وابسته به میزان بارش‌های بعدی خواهد بود.

به گزارش آفتاب کارون به نقل از تسنیم، داریوش بهارلویی در جمع خبرنگاران با بیان این که سازمان هواشناسی کشور از ورود سامانه‌های بارشی به تناوب خبر داده است اظهار داشت: نخستین سامانه در تاریخ ۲۵ اسفندماه وارد حوضه‌های آبریز شد که بر اثر آن در ۷۲ ساعت در مجموع ۵۶۰ میلیون‌ مترمکعب آب وارد مخازن سدهای استان شد که از این میزان ۲۵۳ میلیون مترمکعب در سدها ذخیره و حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب نیز رهاسازی شد، ورودی ساعتی در سدهای دز و کرخه در سامانه اول به بیش از ۱۵۰۰ مترمکعب بر ثانیه رسید.

وی افزود: سامانه دوم بارشی از روز ۲۸ اسفندماه وارد حوضه‌های آبریز شده و هم اکنون بر اساس گزارشات، بارش در مناطق مختلف آغاز شده است. برمبنای آخرین داده‌های پیش‌نگری بارش، میزان جریان ورودی آب برای دو هفته آینده در حوضه و سد دز کمتر و در حوضه کرخه افزایش یافته است.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی منابع آب سازمان آب و برق خوزستان عنوان کرد: این تغییرات پیامدهای مخصوص به خود را به همراه خواهد داشت. هم اکنون حجم خالی سدهای استان با احتساب سد سیمره تا تاریخ ۲۷ اسفندماه ۶۶۸۱ میلیون مترمکعب است که سهم سدهای خوزستان ۶۳۴۹ میلیون مترمکعب است.

بهارلویی گفت: این ارقام نسبت به سال گذشته ۲۶۵۰ میلیون مترمکعب بیشتر است که شرایط مناسبی را در مقایسه با سال قبل ایجاد کرده است. در سد کرخه تراز سد ۲۱۱٫۲۷ است که در مقایسه با سال قبل ۵ متر بهبود یافته و حجم خالی آن ۱۲۷۴ میلیون مترمکعب و نزدیک به ۷۰۰ میلیون مترمکعب فضای کنترل سیل بیشتری را در اختیار دارد.

وی خاطرنشان کرد: در عین حال پیش‌بینی ورودی ۱۶ روزه رقم و حجم ۱۵۶۰ میلیون مترمکعب را نشان می‌دهد که تراز این سد را در اواسط فروردین‌ماه به ۲۱۷ متر با حجم خالی ۳۷۰ میلیون مترمکعب می‌رساند. این تراز ۲ متر بیش از تراز حداکثر قابل قبول بوده و حجم و ترازی پر ریسک در این وقت سال محسوب می‌شود.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی منابع آب سازمان آب و برق خوزستان تاکید کرد: در این مدت خروجی بر مبنای تاب‌آوری رودخانه و حداکثر ۴۵۰ مترمکعب بر ثانیه است در نتیجه شرایط سیلابی این سد بسیار وابسته به سامانه‌های بارشی خواهد بود که از نیمه دوم فروردین‌ماه وارد حوضه کرخه می‌شود و به‌نظر می‌رسد در صورت تداوم بارش‌های موثر باید خروجی از ۴۵۰ مترمکعب برثانیه افزایش یابد.

بهارلویی افزود: میزان افزایش و زمان تداوم آن متناسب با پیش‌بینی‌های بارشی خواهد بود. در حوضه دز علی‌رغم محدودیت‌های موجود فضای خالی این سد با ۸۱۴ میلیون مترمکعب نسبت به سال گذشته بیشتر شده است ولی میزان خروجی مطمئن در پایین دست رودخانه بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ مترمکعب برثانیه در تقابل با سال گذشته کاهش یافته که مدیریت آن را سخت‌تر و ریسک سیل را افزایش می‌دهد.

وی بیان کرد: میزان پیش‌بینی حجم ورودی این سد تا نیمه فروردین ۱۱۰۰ میلیون مترمکعب تخمین زده می‌شود که با دبی خروجی بین ۷۰۰ تا ۷۵۰ متر مکعب برثانیه که متناسب با تاب‌آوری فعلی این رودخانه است، تراز و حجم آن را به حداکثر میزان مجاز ماه فروردین می‌رساند .در این حالت حجم خالی کنترل سیل سد مذکور ۶۰۰ میلیون مترمکعب است که دل‌گرم کننده خواهد بود.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی منابع آب سازمان آب و برق خوزستان اظهار داشت: این سد نیز در صورت تداوم بارش های موثر در حوضه‌اش باید منتظر خروجی ۱۰۰۰ مترمکعب برثانیه‌ای باشد ولی قابلیت کنترل یک سیل ۵ روزه حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ میلیون مترمکعب را همچنان دارد که در این حالت به شرایط پر ریسکی می‌رسد.

بهارلویی گفت: در حوضه آب‌ریز کارون حجم خالی سدهای زنجیره‌ای به ۳۵۰۰ میلیون مترمکعب می‌رسد که حدود ۱۳۰۰ میلیون مترمکعب نسبت به سال گذشته بیشتر است و اطمینان خاطر خوبی برای مهار سیلاب‌ها در اختیار می‌گذارد و برآورد حجم ورودی ۱۶ روزه این حوضه ۱۳۰۰ میلیون مترمکعب است که موجب می‌شود در نیمه اول فروردین‌ماه همچنان حجم خالی ۲۵۰۰ میلیون مترمکعبی را دارا باشد.

وی عنوان کرد: می‌توان نتیجه گرفت احتمال عدم کنترل سیل در این حوضه بسیار کم بوده و خطری چندانی مناطق پایین دست را تهدید نمی‌کند. از تلفیق شرایط دز و کارون در مورد شهر اهواز به‌عنوان یکی از مهمترین مناطق جمعیتی می‌توان به این نتیجه رسید که دبی عبوری در شرایط اضطراری نیز نباید بیش از ۱۸۰۰ متر مکعب برثانیه شود که تهدیدی برای مناطق پایین دست محسوب نمی‌شود.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی منابع آب سازمان آب و برق خوزستان تصریح کرد: در حوضه مارون که به لحاظ منابع آبی در تنش کم آبی قرار دارد، تخمین زده می‌شود که در نیمه فروردین همچنان ۶۰۰ میلیون مترمکعب کسری منابع داشته باشد، اگر چه نسبت به شرایط حاضر حدود ۱۰۰ میلیون مترمکعب از کسری ۷۲۰ میلیون مترمکعبی فعلی کاسته خواهد شد.

بهارلویی گفت: در حال حاضر پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که رهاسازی آب در حد تاب‌آوری فعلی رودخانه‌ها اگر چه سیلاب‌های ورودی را کنترل می‌‌کند اما شرایط سدهای دز و کرخه را به مقادیر حدی خود نزدیک می‌کند که پرریسک ارزیابی می‌شود و تعادل منابع آبی در نیمه فروردین‌ماه ۱۳۹۹ دارای شرایط شکننده‌ای است که وابسته به میزان بارش‌های بعدی خواهد بود.